سه شنبه ۱۵ آبان ۰۳ | ۲۲:۱۴ ۲ بازديد
سالمندی یکی از شایعترین دوره های ابتلا به صرع است. حدود یک تا دو درصد سالمندان مبتلا به صرع هستند. در حال حاضر امید به زندگی در تمام کشورها افزایش یافته و با افزایش جمعیت سالمند، تعداد افراد مبتلا به صرع نیز افزایش بیشتری می‌یابد.
در افراد مسن، تشنج به دلیل بیماری، سکتۀ مغزی، استفاده از داروهای مختلف؛ و گاهی هم تشنج بدون علت مشخص به وجود می‌آید.
40 درصد میزان مرگ ومیر در افراد سالخورده به دلیل صرع پایدار ( استاتوس) است که 30 درصد تشنج‌های افراد سالمند را به خود اختصاص می‌دهد.
دلایل ابتلا صرع در سالمندان
صرع در سالمندان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و معمولاً شامل تغییرات در مغز به دلیل پیری، بیماری‌های زمینه‌ای و شرایط خاص دیگر است. علاوه بر سالمندان، صرع در کودکان هم ممکن است ایجاد شود. برخی از دلایل اصلی ایجاد این بیماری در سالمندان عبارتند از:
- بیماری‌های عصبی: بیماری‌هایی مانند بیماری آلزایمر یا سایر انواع زوال عقل می‌توانند به تغییرات عصبی منجر شده که موجب تشنج می‌شوند.
- سکته مغزی: سکته‌های مغزی ممکن است آسیب‌های مغزی ایجاد کرده و موجب بروز صرع شوند.
- تومورهای مغزی: تومورهای مغزی می‌توانند باعث اختلالات در فعالیت الکتریکی مغز و در نتیجه تشنج شوند.
- اختلالات متابولیک: مشکلاتی مانند نارسایی کلیوی یا کبدی می‌توانند بر فعالیت مغز تأثیر بگذارند و به بروز صرع منجر شوند.
- عوارض دارویی: برخی داروها یا تداخلات دارویی می‌توانند به صرع منجر شوند.
- عفونت‌ها: عفونت‌های مغزی مانند مننژیت یا انسفالیت می‌توانند باعث تشنج شوند.
- تغییرات ساختاری مغز: تغییرات در ساختار مغز به علت پیری می‌تواند باعث اختلال در فعالیت الکتریکی مغز شود.
انواع مختلف صرع در سالمندان
پزشکان با توجه به نحوه شروع فعالیت غیر طبیعی مغز، صرع و تشنج‌ها را به چند نوع تقسیم بندی می‌کنند. در ادامه به بررسی تشنج و حمله‌های صرعی مختلف می‌پردازیم:
صرع در سالمندان از نوع جزئی
این نوع صرع زمانی در سالمند ایجاد می‌شود که یک سمت مغز سالمند فقط دچار آسیب شده باشد. در سالمندان مبتلا به این نوع از صرع معمولاً قبل از تشنج نشانه‌هایی مانند اختلال در سیستم بینایی، شنوایی و بویایی ایجاد می‌شود این نوع صرع هم خود دو نوع دارد که نشانه‌های هر کدام تفاوت دارد.
صرع در سالمندان: صرع ساده
این نوع صرع بیشتر از یک دقیقه طول نمی‌کشد و وابسته به اینکه در آن لحظات کدام قسمت های مغز دچار اختلال شده باشد نشانه‌های بروز آن متفاوت می‌باشد ولی در حالت کلی نشانه‌هایی مانند رنگ پریدگی، تعریق بالا و حالت تهوع در سالمند ایجاد می‌کند.
صرع پیچیده در سالمندان
متاسفانه این نوع صرع قسمت گیجگاهی مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین بر روی حافظه و احساسات سالمندان تاثیر می‌گذارد. در چنین شرایطی فرد ممکن است واکنش‌هایی همانند گریه کردن، خندیدن، دست زدن ناگهانی یا حتی دویدن را از خود نشان دهد. این نوع صرع معمولاً بین ۱ تا ۲ دقیقه طول می‌کشد.
سالمند مبتلا به صرع عمومی
صرع عمومی در سالمند زمانی ایجاد می‌شود که دو طرف مغز سالمند دچار اختلال شود و معمولا در اثر ایجاد این اختلال سالمند به طور ناگهانی بیهوش می‌شود و باز هم بسته به نوع آن علایم مختلفی بروز پیدا می‌کند بهتراست پرستار سالمند بداند که در صرع پنهان نشانه‌هایی مانند چشمک زدن و بیهوشی، باز ماندن دهان و ۳۰ ثانیه ماندن در همان حالت بروز پیدا می‌کند.
درمان سالمندان مبتلا به صرع
ازآنجایی‌که اغلب سالمندان مبتلا به صرع به بیماری‌های دیگری نیز مبتلا هستند، تصمیم‌گیری روند درمان صحیح توسط متخصص بسیار مهم است. برنامه درمانی معمولاً شامل داروهای ضدتشنج، داروهای اورژانسی، رژیم غذایی و عمل جراحی می‌شود. درمان صرع در سالمندان معمولا با دو روش دارو درمانی و جراحی انجام می‌شود که در ادامه مختصری درباره هر یک می‌پردازیم. اقدامات پرستاری در تشنج ابن بیماری مهم است و باید فورا انجام شود.
- دارو درمانی
در اکثر موارد، صرع در سالمندان را می‌توان با دارو درمان کرد. داروهای ضد صرع مخصوصاً در این گروه از بیماران، تا حد زیادی مؤثر هستند. پزشک معالج باید داروها را با دقت انتخاب کند و دوزها را با توجه به وزن، سن و دیگر داروهایی که ممکن است بیمار در حال مصرف باشد، تنظیم کند. سالمندان باید دقت کنند که داروهای ضد صرع تداخلی با داروهای دیگر نداشته باشند تا عوارض جانبی جدی جلوگیری شود. - جراحی
در برخی موارد، به خصوص زمانی که داروها اثربخشی چندانی نداشته نباشند یا عوارض جانبی آن‌ها زیاد باشد، جراحی ممکن است یک راه حل موثر باشد. جراحی معمولاً در مواردی انجام می‌شود که تشنج‌ها به علت تاریخچه مشخص در مغز به وجود آمده باشند و بتوان آن قسمت را برداشت. سالمندان ممکن است برای جراحی بسیار حساس باشند، بنابراین تصمیم به انجام جراحی باید با دقت گرفته شود و با توجه به وضعیت عمومی بیمار انجام شود.
علائم ابتلا به صرع در سالمندان
حتماً این سوال برای شما به وجود آمده است که چگونه می‌توان مطمئن شد فرد سالمند درگیر بیماری صرع شده است؟ اگر شما علائم زیر را به‌صورت مکرر در سالمند مشاهده کردید، این نشان می‌دهد که صرع در سالمند اتفاق افتاده است:
- ابتلا به گیجی موقت
- کاهش یا نداشتن هوشیاری
- افزایش استرس، اضطراب و ترس
- حرکات غیر قابل کنترل در دست و پاها
- حملات خیره شدن
در پایان
اگر یکی از والدین شما مبتلا به بیماری صرع شده و می‌خواهید پرستار سالمند در منزل استخدام کنید، باید مطمئن باشید که پرستار تخصص لازم برای مراقبت از سالمند مبتلا به صرع را دارد.
درمان خانگی گلودرد کودکان
پرستاری کودکان استثنایی
علائم کمبود آهن در کودکان
تست زردی نوزاد در منزل
پرستار کودک مبتلا به دیابت